Jeśli dopiero zaczynasz zgłębianie wiedzy o działalności nierejestrowanej, to zacznij tu. Jest to wpis o tym co to jest działalność nierejestrowana i jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z tej opcji.

W skrócie, działalność nierejestrowana pozwala zarobić do 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2021 roku możesz mieć przychody do 1400 zł miesięcznie – czyli połowa minimalnego wynagrodzenia w tym roku). Pamiętaj jednak, że chodzi tu o przychód – czyli nie możesz pomniejszyć tego 1400 zł o swoje koszty.

Aby zacząć działać w ten sposób, nie musisz nigdzie zgłaszać swojej działalności (chyba, że musisz zostać podatnikiem VAT). Po prostu przygotuj swoją ofertę i zacznij działać.

Pamiętaj jednak o obowiązkach, które na Tobie spoczywają, jeśli chcesz skorzystać z działalności nierejestrowanej. 

Jakie są obowiązki przy działalności nierejestrowanej?

1. Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży

Uproszczona ewidencja sprzedaży to spis dokonanych przez Ciebie transakcji sprzedaży. Na podstawie tej ewidencji, rozliczysz w roku kolejnym podatek dochodowy. Prawidłowo prowadzona ewidencja pozwoli Ci również monitorować, czy nie przekraczasz w danym miesiącu limitu przychodów.

Jaki format powinna mieć ewidencja sprzedaży?

Przepisy nie narzucają jakiegoś konkretnego formatu takiej ewidencji. Oznacza to, że możesz prowadzić ją na przykład w zeszycie lub w excelu – w zależności jak będzie dla Ciebie wygodnie.

Co taka prawidłowo prowadzona ewidencja powinna zawierać?

• kolejny numer wpisu – czyli liczba porządkowa
• data uzyskania przychodu 
• kwota przychodu – suma całej sprzedaży danego dnia. Dla lepszej przejrzystości, możesz sobie dopisać pod takim wierszem, co konkretnie się sprzedało i za jaką kwotę.
• wartość sprzedaży narastająco – czyli sumę całej dotychczasowej sprzedaży – pozwoli Ci to lepiej kontrolować, czy nie dobijasz już do kwoty limitu.

Do takiej tabelki warto dodać:

• opis sprzedanych towarów,
• miejsce na numer faktury/rachunku, jeśli Twój klient takowy zażąda,

Jak prowadzić ewidencję sprzedaży?

Ewidencję wypełniasz na bieżąco każdego dnia, w którym dokonano sprzedaży.

Przykład

• Sprzedano 2 plecaki 29 kwietnia za 100 zł każdy.
• Do ewidencji sprzedaży wpisujesz więc 200 zł przychodu za dzień 29.04.2021r.
• 30 kwietnia nie było żadnej sprzedaży – taki dzień możesz zupełnie pominąć w swojej ewidencji, lub pod tą datą zapisać 0 zł przychodu – wtedy będziesz też mieć pewność, że żaden dzień nie został przypadkowo pominięty.
• Bardzo ważne jest zachowanie odpowiedniej kolejności. Po wpisaniu przychodów z 29 kwietnia, nie możesz wpisać już przychodów z poprzednich dni. 

Portal biznes.gov apeluje:

Ważne! Jeśli twoja ewidencja będzie prowadzona w sposób nierzetelny lub nie będzie prowadzona w ogóle, a na podstawie dokumentacji nie będzie możliwe ustalenie wartości sprzedaży, to organ podatkowy sam określi wartość  sprzedaży opodatkowanej  i ustali  od  niej  kwotę  podatku należnego. Jeżeli nie będzie można określić przedmiotu opodatkowania, to kwota podatku zostanie ustalona na 22%.

2. Rozliczenie przychodów w zeznaniu rocznym PIT

Prowadząc działalność nierejestrowaną, w ciągu roku nie musimy płacić w związku z tym żadnych podatków (chyba, że jesteś czynnym podatnikiem VAT). Nie musisz odprowadzać zaliczek na podatek dochodowy.

Jednakże, składając zeznanie podatkowe, zobowiązani jesteśmy ujawnić tam swoje przychody – w tym również te z działalności nierejestrowanej. Jeśli więc w roku 2021 rozpoczynasz swoją przygodę z tą formą działalności, to podatek zapłacisz dopiero w 2022.

Jaki PIT wypełnia się prowadząc działalność nierejestrowaną?

W tym celu wypełniasz PIT-36 i wpisujesz kwotę uzyskanych przychodów w rubryce “inne źródła”. Podajesz również kwotę poniesionych w związku z tą działalnością kosztów. Dochód (lub stratę) wyliczysz odejmując koszty od przychodów.

Jak opodatkowany jest dochód z działalności nierejestrowanej?

Dochód z działalności nierejestrowanej opodatkowany jest na zasadach ogólnych, czyli skalą podatkową 17% lub 32%. Ciebie prawdopodobnie będzie dotyczyć niższa stawka. Dopiero po przekroczeniu 85 528 zł nadwyżka nad tą kwotą zostanie opodatkowana stawką 32%.

Ile należy przechowywać dokumenty związane z działalnością nierejestrowaną?

Pamiętaj, że masz obowiązek przechowywać dokumenty na podstawie, których został wyliczony podatek dochodowy.

Takie dokumenty powinno się przechowywać przez 5 lat, licząc od roku, w którym rozliczono podatek. Dla przykładu, jeśli będziesz rozliczać się w 2022 roku za 2021 rok, to dokumenty przechowujesz aż do 2027 roku. Jest to konieczne, ponieważ w razie kontroli, musisz pokazać na jakiej podstawie rozliczono podatek dochodowy.

Przechowuj więc: uproszczoną ewidencję sprzedaży, spis kosztów i wszystkie dowody księgowe (faktury, rachunki, potwierdzenia przelewu), które dotyczą tego rozliczenia. 

3. Wystawianie rachunków i faktur na żądanie kupującego

Generalnie nie musisz wystawiać faktur do sprzedanych produktów/usług. Jeśli jednak Twój klient zażąda od Ciebie takiego dokumentu, to masz obowiązek wystawić fakturę lub rachunek.

Kiedy muszę wystawić fakturę?

Klient może zgłosić takie żądanie w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczono mu towar lub usługę, bądź sprzedający otrzymał całość lub część zapłaty.

Gdy klient zgłosi Ci takie zapotrzebowanie w tym samym miesiącu, w którym zakupił coś od Ciebie, to masz czas na wystawienie faktury do 15 dnia następnego miesiąca.

Czyli na przykład, jeśli klient kupił coś od Ciebie 13 kwietnia, a 29 kwietnia zgłosił Ci, że potrzebuje faktury, to musisz ją wystawić do 15 maja.

Jeśli ten sam klient, który zrobił u Ciebie zakupu 13 kwietnia, zgłosiłby się do Ciebie 25 maja (czyli już po miesiącu, w którym dostarczono mu produkt/usługę), to masz 15 dni od dnia zgłoszenia na wystawienie faktury. 

Kiedy muszę wystawić rachunek?

Jeśli chodzi o rachunki, to również nie masz obowiązku ich wystawiania. Jeśli jednak klient zażąda od Ciebie taki dokument, to masz 7 dni na wystawienie od:

• dnia wykonania usługi lub wydania towaru (jeżeli zażądano rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru)
• dnia zgłoszenia żądania (jeżeli zażądano rachunku po wykonaniu usługi lub wydaniu towaru).

Tak samo jak w przypadku faktury, klient ma 3 miesiące od zakupu na zgłoszenie zapotrzebowania na rachunek. 

Co powinny zawierać faktury lub rachunki?

Zapewne korzystasz ze zwolnienia podmiotowego z VAT, ze względu na małe obroty. Dzięki temu wystawiasz fakturę bez VAT.

Taka faktura powinna zawierać:

• datę wystawienia,
• numer kolejny,
• imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
• miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
• cenę jednostkową towaru lub usługi,
• kwotę należności ogółem.

Ty jako sprzedawca możesz podać tylko swoje imię i nazwisko – nie musisz podawać adresu, numeru PESEL czy NIP.

Na fakturze bez VAT warto również podać w uwagach podstawę prawną zwolnienia. W przypadku zwolnienia podmiotowego (do 200 000 zł wartości sprzedaży), jest to art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Wystawiać faktury czy rachunki?

Możesz również wystawić rachunek, który właściwie nie różni się od faktury wystawionej przez osobę zwolnioną z podatku VAT. Nie ma więc znaczenia, czy wystawisz rachunek, czy fakturę – choć częściej pewnie klient poprosi Cię o fakturę. Oba dokumenty będą jednak dla niego podstawą do wrzucenia zakupionych od Ciebie towarów lub usług w koszty. 

Faktura papierowa czy elektroniczna?

Fakturę możesz wystawić w formie papierowej lub elektronicznej. W internecie znajdziesz gotowe wzory takich dokumentów, możesz również stworzyć swój i dodać na przykład swoje logo. Ważne jest, aby zachować elementy obowiązkowe.

4. Obowiązek przestrzegania praw konsumentów 

Prowadząc działalność nierejestrowaną, podlegasz takim samym restrykcjom wynikającym z prawa cywilnego jak każdy inny biznes. Oznacza to, że dotyczą Ciebie obowiązki związane z reklamacjami, zwrotem towaru czy jego naprawą. Twoi klienci mają prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość w ciągu 14 dni od jej zawarcia.

Pamiętaj więc, aby poinformować swoich klientów, że jeśli kupili coś od Ciebie przez internet, to mogą zwrócić towar w ciągu 14 dni od zakupu, bez podawania przyczyny. 

Być może po przeczytaniu tego wpisu, czujesz, że jest tego za dużo. Starałam się jednak zawrzeć tutaj wszystkie obowiązki, którym musisz sprostać. Co więcej, o poszczególnych punktach można napisać jeszcze więcej. Więc jeśli czujesz, że coś jest jeszcze nie jasne – to pytaj. 🙂